Nguy cơ gặp phải các rủi ro pháp lý khi kinh doanh online và trên nền tảng mạng xã hội: Cập nhật mới nhất 2025
Giới thiệu
Trong thời đại số hóa mạnh mẽ, kinh doanh online và bán hàng qua mạng xã hội như Facebook, TikTok, Zalo hay Instagram trở thành xu hướng phổ biến. Tuy nhiên, nhiều cá nhân và hộ kinh doanh nhỏ lẻ lại vô tình hoặc cố ý bỏ qua các quy định pháp luật, dẫn đến hàng loạt rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ căn cứ pháp luật mới nhất, các loại rủi ro có thể gặp, biểu mẫu cần thiết, cùng giải pháp để kinh doanh hợp pháp và an toàn.
1. Các rủi ro pháp lý phổ biến khi kinh doanh online
1.1. Không đăng ký kinh doanh theo quy định
Nhiều cá nhân bán hàng online thường cho rằng hoạt động nhỏ lẻ không cần đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, theo pháp luật Việt Nam:
-
Căn cứ pháp lý:
-
Luật Doanh nghiệp 2020
-
Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp
-
Nghị định 39/2007/NĐ-CP về hoạt động thương mại một cách độc lập không thường xuyên
-
Nghị định 98/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm trong lĩnh vực thương mại, bảo vệ người tiêu dùng
-
-
Hình phạt:
Phạt tiền từ 3.000.000 đến 5.000.000 đồng nếu không đăng ký hộ kinh doanh (Điều 7, Nghị định 98/2020/NĐ-CP).
1.2. Vi phạm về thuế và hóa đơn
-
Không kê khai thuế, trốn thuế hoặc phát hành hóa đơn không hợp lệ.
-
Căn cứ pháp lý:
-
Luật Quản lý thuế 2019
-
Thông tư 40/2021/TT-BTC (đối với hộ cá nhân kinh doanh)
-
Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế
-
-
Mức phạt:
Phạt đến 100 triệu đồng, thậm chí bị xử lý hình sự nếu gian lận thuế nghiêm trọng.
1.3. Bán hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc
-
Hàng hoá không có nhãn mác, không rõ nguồn gốc, vi phạm sở hữu trí tuệ hoặc hàng cấm kinh doanh.
-
Căn cứ pháp lý:
-
Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023
-
Nghị định 98/2020/NĐ-CP
-
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), Điều 190 – 192
-
-
Nguy cơ:
-
Phạt hành chính đến 100 triệu đồng
-
Phạt tù từ 6 tháng đến 15 năm tùy mức độ vi phạm và thiệt hại.
-
1.4. Vi phạm quyền riêng tư và quảng cáo sai sự thật
-
Livestream hoặc đăng nội dung xúc phạm danh dự, xâm phạm quyền cá nhân hoặc quảng cáo sai sự thật.
-
Căn cứ pháp lý:
-
Luật An ninh mạng 2018
-
Luật Quảng cáo 2012
-
Bộ luật Dân sự 2015
-
Nghị định 38/2021/NĐ-CP (xử phạt quảng cáo sai sự thật)
-
-
Hình phạt:
-
Phạt hành chính đến 70 triệu đồng
-
Bị gỡ nội dung, khóa tài khoản hoặc xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
-
2. Các nền tảng mạng xã hội dễ bị “sờ gáy” nhất
Nền tảng | Mức độ rủi ro pháp lý | Lý do phổ biến |
---|---|---|
Cao | Dễ vi phạm quảng cáo, livestream hàng cấm | |
TikTok | Rất cao | Livestream ảo, trẻ vị thành niên kinh doanh không đăng ký |
Zalo | Trung bình | Dữ liệu cá nhân, spam tin nhắn |
Shopee / Lazada | Thấp hơn | Có hệ thống kiểm duyệt nội dung nhưng vẫn phải tuân thủ thuế |
3. Biểu mẫu cần có khi kinh doanh online
Dưới đây là một số biểu mẫu và giấy tờ cần thiết để hợp pháp hóa việc kinh doanh:
Tên biểu mẫu | Công dụng | Tải xuống |
---|---|---|
Mẫu ĐK/HKD-01 | Đăng ký hộ kinh doanh | Tải tại đây |
Mẫu 01/CNKD | Kê khai thuế cá nhân kinh doanh | Tải tại đây |
Mẫu hóa đơn bán hàng | Xuất hóa đơn theo quy định | Mẫu tham khảo tại đây |
4. Cách giảm thiểu rủi ro khi kinh doanh online
-
Đăng ký hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp nếu hoạt động thường xuyên.
-
Kê khai thuế đúng và đầy đủ (có thể theo phương pháp khoán).
-
Rà soát và kiểm tra kỹ nguồn gốc hàng hóa.
-
Không livestream bán hàng cấm, không quảng cáo sai sự thật.
-
Ghi rõ thông tin liên hệ, địa chỉ, điều khoản mua bán trên fanpage/web.
Kết luận
Kinh doanh online tuy dễ tiếp cận và ít vốn nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng nếu không nắm rõ quy định pháp luật. Người bán hàng cần đăng ký kinh doanh đúng quy định, tuân thủ thuế, và minh bạch về hàng hóa để vừa phát triển bền vững, vừa tránh bị xử phạt hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, đừng quên chia sẻ lên Facebook, Zalo hoặc nhóm kinh doanh của bạn. Mọi thắc mắc vui lòng để lại bình luận hoặc liên hệ admin tại nguoilamluat.blogspot.com.
✅ Bài viết được cập nhật theo các văn bản pháp luật hiện hành đến tháng 5/2025.
Từ khóa SEO chính:
rủi ro pháp lý khi bán hàng online
kinh doanh trên mạng xã hội có hợp pháp không
vi phạm khi bán hàng qua TikTok
luật bán hàng online mới nhất 2025
phạt bán hàng online không đăng ký kinh doanh
Nhận xét